Gaat het de Duitsers wel lukken? KLM en later Air France-KLM hebben een paar keer hun neus gestoten toen ze probeerden een relatie aan te gaan met zorgenkind Alitalia. Hetzelfde geldt voor Etihad, de luchtvaartmaatschappij uit de Golf. Maar Carsten Spohr, de baas van Lufthansa, legt nu aan zijn aandeelhouders uit waarom de miljoeneninvestering van Lufthansa in de Italiaanse luchtvaartmaatschappij, met het perspectief op een volledige overname, een goede zet is – zie de dia’s in dit blog.
Eerst maar even waarom die uitleg nodig is. Alitalia was decennialang een hoofdpijndossier. Bijna constant in de rode cijfers. Een heel net van vakbondjes waarin pogingen het bedrijf te saneren vastliepen. Angst om de steun van kiezers te verliezen in Rome en omgeving, waar veel Alitalia-medewerkers wonen. Mislukte verlovingen met buitenlandse en binnenlandse investeerders. Gerommel met de balans. Ik schreef er eerder over.
In oktober 2021 besloot het kabinet-Draghi tot een drastische ingreep. Alitalia werd opgeheven. In plaats daarvan kwam een nieuwe maatschappij, ITA Airways – eigenlijk Alitalia waaruit zoveel mogelijk rotte plekken waren weggesneden. Blauw is de nieuwe werkkleur, niet meer het groen-wit-rood van de Italiaanse driekleur. Er werd meteen een nieuwe partner gezocht – Air France-KLM had ook interesse. Maar het nieuwe rechts-nationalistische kabinet dat vorig najaar aantrad, had daar zo zijn eigen gedachten over.
Een belang van 41 procent
Vorige week zei Lufthansa ‘ja’. In eerste instantie legt het Duitse bedrijf 325 miljoen euro op tafel voor een belang van 41 procent. De Italiaanse staat blijft vooralsnog de grootste aandeelhouder. Drie van de vijf leden van de raad van bestuur worden benoemd door Italië. Lufthansa benoemt de andere twee, onder wie de CEO. De Duitsers hebben daarnaast een optie voor een volledige overname.
Met de overgang van Alitalia naar ITA heeft de Italiaanse luchtvaartmaatschappij een ,,competitieve’’ structuur gekregen, aldus Lufthansa. De Duitsers zien veel mogelijkheden voor synergie en denken dat ITA op de Noord- én Zuid-Amerikaanse markt veel kan winnen. Bovendien: met al het toerisme is de Italiaanse markt buitengewoon aantrekkelijk.
Economisch nationalisme
Dit is de eerste grote industriële ingreep onder het kabinet van Giorgia Meloni. Op alle podia roept haar regering dat zij de Italiaanse belangen wil verdedigen. Dat heeft ook hier een rol gespeeld. Draghi had na een paar maanden praten met gegadigden besloten de onderhandelingen over overname exclusief te voeren met een consortium dat werd geleid door de Amerikaanse investeringsmaatschappij Certares, met Air France-KLM en Delta als operationele partners. Doel: volledige overname, meteen.
Meloni protesteerde nog vóór haar royale verkiezingswinst dat zo Ita volledig in buitenlandse handen zou komen. Zij draaide het om: liefst met Lufthansa, want dan zou de Italiaanse staat een meerderheidsbelang houden. In ieder geval voorlopig. Zij heeft nu haar zin gekregen. Met als open vraag of ITA over een paar jaar nog steeds een Italiaans bedrijf is. Ook in andere economische sectoren zal met argusogen worden gevolgd hoe de regering van Meloni haar economisch-nationalistische retoriek invult.