Zondag en maandag kunnen de Romeinen stemmen voor een nieuwe burgemeester en een nieuw gemeentebestuur – net als de inwoners van zo’n 1.100 andere steden, waaronder Turijn, Milaan, Bologna en Napels. Wat me opvalt is dat het voor de Romeinse kiezers veel minder om een strijd tussen links of rechts gaat dan om de vraag wie er nu eindelijk voor kan zorgen dat de stad fatsoenlijk wordt bestuurd.
Links en rechts kunnen anders denken over afvalscheiding en afvalverbranding, maar de burger wil toch allereerst dat er een eind komt aan de troosteloze aanblik van verpakt en onverpakt afval dat rondom propvolle containers ligt verspreid. Hetzelfde geldt voor het openbaar vervoer. De Romeinen willen bussen die niet in brand vliegen omdat er met tweederangs reservematerialen is gewerkt. Trams die op normale snelheid over de rails rijden en niet met een slakkengang omdat rails en tramonderstel niet goed bij elkaar passen. Treintjes naar de periferie van Ostia die niet stinken, er niet langer uitzien alsof ze in de jaren vijftig zijn aangekocht, en in ieder geval rijden. En een gemeente die ervoor zorgt dat de tienduizenden gaten in de weg eindelijk eens worden gedicht door bedrijven die hun vak verstaan en niet met zulk slecht materiaal werken dat ze een jaar later weer kunnen verdien aan onderhoud van het asfalt. En zijn nog maar de eerste onderwerpen op een lange, lange lijst.
Romeinse legionair
Fatsoenlijk, effectief bestuur dus. Die wens leidde ertoe dat de Romeinse kiezers na jaren van slecht bestuur door links en door rechts vijf jaar geleden massaal kozen voor een onbekende advocaat van de weinig op de proef gestelde Vijfsterrenbeweging, die zich opwierp als de grote vernieuwer. Zo werd Virginia Raggi burgemeester. Maar ook zij heeft weinig kunnen doen aan die dagelijkse problemen van afval, openbaar vervoer en belabberde wegen.
Raggi is herkiesbaar. Beppe Grillo, de aartsvader van de Vijfsterren, beeldde haar af als een strijdvaardige legionair uit de Romeinse tijd. Maar zij heeft het grootste deel van haar krediet verspeeld met onzeker, zwalkend en soms futloos bestuur. Ook bij de linkse en rechtse kandidaten zetten veel mensen om verschillende redenen vraagtekens.
Europese hoofdstad
Dat heeft ruimte gemaakt voor een kandidaat die zich bewust als partijloos presenteert, in het centrum. Dat is Carlo Calenda, oud-minister in een centrum-links kabinet, europarlementariër. Meer dan zijn drie belangrijkste rivalen heeft hij de afgelopen maanden de Italiaanse hoofdstad doorkruist en mensen gevraagd wat hun problemen zijn. Dat hij geen grote partij achter zich weet, zien commentatoren als een nadeel. Maar zelf ziet hij dat juist als een voordeel.
Vorige maand sprak hij met een groepje buitenlandse journalisten. Daarbij ging het veel over de bovengenoemde problemen. Maar hij zei ook iets wat echt bleef hangen, meer dan alle beloftes. De Romeinen moeten het van hoog tot laag ook willen, zei hij. „Rome moet aanvaarden dat het een Europese hoofdstad is”, zei hij, met alles wat daarbij hoort aan goede, efficiënte en werkende openbare voorzieningen. „We moeten niet denken dat het Colosseum volstaat en dat de rest er niet toe doet.’’